Recomendados

viernes, 19 de febrero de 2010

CANCIONERO DE LAS LIGAS AGRARIAS (ÑANDE APÓVO ÑANDEJÁRA, ÑAPENSAMI HAGUÃ, ÑANDEJÁRAPE AÑE'ÊTA, TRICOLOR ÃME, CHE IRÛNGUÉRA KOKUEYGUÁRA)

CANCIONERO DE LAS
LIGAS AGRARIAS
.
ÑANDE APÓVO ÑANDEJÁRA
Ñande apóvo Ñanejára,
Ijoguaha ñande apo,
oñotÿ ñande py'ápe,
upe imborayhu reñói.
.
Adán ha Eva ojoayhu,
upéichako ñande yvýgui,
oikóma vy´a renda.
.
Pereko pene mba’érô,
ko yvy ha imba’éta,
ha pemba'apo hese,
peñombovy’a haguã
.
Adán ha Eva ojohayhu,
upéicha ko ñande yvýgui,
oikóma vy'a renda.
.
Peñomboheta katu,
ha pemyanyhê ko yvy,
ha pejapo oñondive,
ko yvýgui joayhu renda.
.
ÑAPENSAMI HAGUÃ
Péina este día roguahê peteî vy'apavêpe.
Jesucristo rehe hápe roipykuiséma avei,
na hi’ãvéima romotî ore Ru marangatúpe,
sy ha túva juventúpe roipytyvôse avei.
.
Romboguyguývo avei ore rapicha rehe hápe,
mamo oñeikotevê hápe roguahêmíne avei,
oime ku vícho vai ku hova mbaretetéva,
mboriahúpente olpytéva hekovéte voi.
.
Ha heta oî tapicha mboriahúgui hesa verapáva,
ha lo mismonte oapuntaláva la sistemape avei,
noñanimái gueteri iderécho odefendévo,
Ha ichugui ojepe'ávo upe tekove vai.
.
Ore hína mitãmi rojejuhu merecido,
ore ru rembiapokue roiporúvo avei,
naiporãi eterei ko yvy ári ojepasáva,
mbovymínte ombyatypáva ore existencia. rãngue.
.
Ore jurúgui osêva ko'ágã pehechapáma,
ore expresión peikuáma mba'épa rojerure.
Ñaha’ã oñondive jajepytaso ojoykére,
Ñandejára pypore jaha hagã oñondive.
.
ÑANDEJÁRAPE AÑE'ÊTA
Rovy áma ojoapytépe,
ha umi omotenondéva,
imba’e rerekoséva,
oñembotavyuka.
.
Tetã nguéra ojapo háicha.
Israélma ojapóta,
iRéirã oguerekóta,
tyre’ÿ ndoikomo’ãi
.
Ñandejarápe ome’êta,
ha ome’ê mboyve he’íta,
ha’ekuéra ojeruréva,
oporombyaitaha.
.
Pe yvy ha pende kóga ome’êsévape
ome’êta,
ha umi ojoayhu’ÿva opyta rei va’erã.
.
Israel anga rei ete,
re'a mbatére poguýpe.
Ñandejaraite ne momarandu
nderehenduséi chupe.
.
TRICOLOR ÃME
Japekañýma che ryvy kuéra tricolor ãme
che pytúgui péina onohêma estrofa chopi
bravúra inmensa pehechaukáma ñane retãme
mboriahu kuéra ardor decente flor guarani.
.
Jahechaukáke tesa guasúpe pécho de acero
la cristianismo ndopamo’ãiva araka’eve
la cristianismo ko'ágã hína la olucháva
contra ignorancia, odio, egoismo ha opresión.
.
Kóva ko osêva ningo ndaha'éi gente arandúgui
sino añandúgui che rekovépe ko’ã mba’e
che nda’eichéne ahendu vakuénte lóro meymbáicha
sino añandúgui che karakúreko amombe’u.
.
Peême guarã upe laurel roguégui ja oimbáma
mokôi koróna upe kuarahýicha omimbi
ojojái peomanóva derecho ohóne tupã
rendápe ha oguahêne avei oî hápe upe ñande sy.
.
CHE IRÛNGUÉRA KOKUEYGUÁRA
Pejamína che irunguéra kokueyguarava guive
pejamína ko che ypýpe pehendumi che ñe’ê
ñe’êngatúguinteko che mbykymi amombe’úta
kokueyguára mboriahu mba’eichaitépa jaikove.
.
Torýpeko jaiko kuarahy ñanderapýva
pytu'úko jarekóne ñamano vove mante
mboriahúpeko ha'e, tesaráipe jaikovéva
ha umi oikóva pukavýpe ndoikuaái ñane ndive.
.
Péina ãgã jareko esperanza tuichaitéva
bases cristianas oformába lomitã enterove.
Jatrozabo oñondive árema ñandepokuáua
kadénape ñane sàva ymaite guive ñande.
.
A más día ko che añandu mbykyvéma jaikoha
noimo’ãi ipukáva peichaiténte jaikovérô
a máske ko’ê ko’ê ojupi amo yvate komercio
kuéra mba’e otipla ñande rehe.
.
Chéko ndaha'éi poeta, kokueyguára koyguamínte
Apevénte amombe'úta nañe’ê pukukuaái.
Aikuaáguinte ha’e mboriahumi rekove.
Mboriahúnte omyatãva ñane retã Paraguái.
.
. Las CANCIONES DE LAS LIGAS AGRARIAS CRISTIANAS que aparecen al final de esta obra fueron recopiladas por De Jesús Sosa, educador comunitario del Programa Rural de Educación Bilingüe Intercultural por Radio (PREBIR) de Fe y Alegría, quien -desde el Asentamiento Arroyito, distrito de Horqueta- sigue construyendo con otros compañeros la utopía de la TIERRA SIN MAL que nos enseñaron los guaraníes, y el Reino de Dios aquí en la tierra al que estamos llamados a vivir. De Jesús Sosa fue miembro de la Juventud Agraria Cristiana - Concepción cuya diócesis era presidida por el Monseñor Aníbal Maricevich entonces, y actualmente integrante de la Asociación Comunitaria Campesina Asentamiento Arroyito (ACCA-A).
**/**
Fuente: LIGAS AGRARIAS CRISTIANAS 1960-1980 -ORÍGENES DEL MOVIMIENTO CAMPESINA EN PARAGUAY. Por IGNACIO TELESCA -Centro de Estudios Paraguayos Antonio Guassch (CEPAG). Tapa: detalle del tapiz MINGA de la colección “LIGAS AGRARIAS” diseñado y bordado por Neni Duarte en el Taller de la Hermandad de Santa María, Misiones.
Asunción-Paraguay 2004 (257 páginas

No hay comentarios:

Publicar un comentario