Recomendados

sábado, 11 de diciembre de 2010

DARIO GÓMEZ SERRATO - MARÍA LUCINA, EÑOHE NDE RESAY, PY’A GUAPY, KORASÕ RASY, HI'AVAKUE (POESÍAS) / Fuente: ANTOLOGÍA DE LAS MEJORES POESÍAS EN GUARANÍ. Selección e Introducción: RUDY TORGA.



POESÍAS DE


MARÍA LUCINA

Doña Carmen Quintana memby kuñame
Ko ára chéve tuvichaitévape amoñe’ẽta
Maria Lucina, che rayhupára mitãkuña
Che yvotytýgui morotĩveva chupe ame’ẽta
Hi’avakuápe ikuñatãivo oikutu haguã

Ko’ẽrõ ára angaipavóra chupe ohechávo
Hesa keráre oñasaingóne ha omoñe’ẽ
Mainumby kuérama ipyahẽne hese ohasávo
Techaramogui yvoty oguatáva he’i hese.

Che ajapichýva che jyva ári ku hasyeterõ
Omohe’ẽvo che resa’ỹi py’a kyhyje
Ko’ẽrõ árama haperãgui ñuatĩ amboykévo
Hi’ã jevymo mba’embyasygui che tenondé

Maria Lucina, Maria Lucina, nde ropeáre
Hendypotýva pytũmbypávo mokoĩ muã
Péicha aipotamo ko’ẽrõ ára umi pytũhare
Tape vaire nde resape tupãsy resa.

Peña Hermosa, 15 de febrero de 1950



EÑOHE NDE RESAY

Poeta Deidamio Coimález pe
ohóva hembireko doña Juana
Colante de González tyvy ári guarã.

Oguãhe che korasõme ñesũhape
Aohũme remondéva neñe’ẽ
Rejapo vaerã ko’ãga hayhupápe
Eñohe nde resay ha eñembo'e.

Kuimba'e resay kurusu guýpe
Omanóva rape ombopiro’y
Ha peẽicha ojuayhu vaekue ko yvýpe
Peteĩ ára yvate ojuecha jevy

Ndohoitéiko ndehegui upe rehayhúva
Ñandejára rehechávarõ añete
Tupaópe angapyhy rembojehúva
Remano rire guarã py’a rory

Eikutu ne korasõ kyse yvyrápe
Ha opupúva nde ruguýpe ejovahéi
Nde rembireko omanóva rayhupápe
Eñohe nde resay ha epurahéi.
Peña Hermosa, junio de 1950



PY’A GUAPY

Poeta Deidamio González pe ohóva
Pirĩ pirĩmbape che mbohuguyhóva
Péina oguãhe chéve nde ñe’ẽpoty.
Ku poha guasúicha mba'asy omombóva
Ha ome’ẽva chéve ko py’aguapy.

Péichantevoiko kuimba’e yvy ári
Reiko panambícha nde pepo yvytu.
Ha revevehápe reipotáva piári
Ñandu renimbóre japeposu’u.

Umícha jave jajesa rupíva
Ha Ñandejárare ñane mandu’a.
Nde pyporekuépe tembiapo ivaíva
Tesarai haguéma jajora haguã.

Ijatýne upépe, rejekokuahápe
Kuña resay guive nde jo’o.
Opa hesatũva nde ra’ãne itápe
Yma ymave guarére jeko.

Che añemomirĩne tahyimi hekópe
Ambogue potávo che angaipa repy
Ñandejára rerápe ahupi che pópe
Che japi hague tekove pochy

Apu’ã yevýne peteĩ ko’ẽme
Tupãsy resápe che potĩmive
Ha roba’ãrõne che róga rokẽme
Panambi pepópe ievy añemonde.
Peña Hermosa, junio de 1950



KORASÕ RASY

Para Hermimo Giménez
Arribeño mícha ko yvy apére
Aiko aroguata che mba’e mbyasy
Ha che mandu’arõ ymave guarere
Che moangekóietéva korasõ rasy

Che tyre’ỹmígui ko che ndaikauaavai
Ni ndahupytývai ko sy mborayhu
Cheaño akakuaágui marõ ndatopavái
Oĩvaerã che ypýpe che mokunu’ũ.
Pyhare che ári hi’ãngue oitývo
Oguãhẽva chéve py’a tarova
Nahi’ãmivaeima aipo che rorývo
Ha upéicha vovénte asẽma aguata.

Ha che mbaraka che moirũ maymáva
Ndijavýiva péicharõ ipu’asyve
Ha peteĩ ñe’ẽme roñombyasyukáva
Ogaguy porãme ojojaveve.

Upevare agã roguãhe nde rópe
Che purahéimime romomyangekói
Rohayhu raságui ambue che pópe
Che mbaraka sãicha che py’a añatoĩ.

Epáynte ko’agã ha ani otro ára
Ejechauka chéve nde che tupãsy.
Chá jademaitéma ko nde rayhuhára
Nde rechaga’ugui ikorasõ rasy.
Ruiseñor 6, página 14.



HI'AVAKUE

Hi’avakue arekóva ñemimby karameguãme
Ndavy’ainte ha anohéva ahetũ ha amoñe’ẽ
Ha ahendúva herami ipotyjera che akãme
Ha opoñy ha oitypeka che rugýre hyakuãngue.

Mborayhu ipurahéipy hekovia’ỹva yvy ári
Oikove váicha hi’ava ha ojokua che korasõ
Ha ahetũrõ ipore’ỹme oveve hi’angapiári
Guyratĩcha ku ojoysýire che pyti’agui che ãho.

Peteĩ pyharevépe hogami kapi’iguýpe
Ome’ẽ vaekue hi’ava omimbi vera asy.
Ha he’i chéve ijuru, ha hesa ha ipukavýpe:
"Aipota che mborayhúicha rereko ñongatupy"

Ha upetéguive arekóva ndijavýinte aipo ipajéva
Che akãguýpe pyharerõ, karamaguãme arakue
Che hi’avante aropáyva, che hi’avante arokéva
Ñaimo’ã ku oisambyhýva añete che rekove.

¡Ha mba'e imomorãmby! ¡Ha kuña che rayhupára!
Kóichaitepeve vaerãpa yvypóra ojoheka.
Che py’a rembipota pe hendu amanoha ára:
"Che akãngytarõ hi’ava, yvyguýpe taraha".


Fuente:
ANTOLOGÍA DE LAS MEJORES POESÍAS EN GUARANÍ.
Selección e Introducción:
Editorial El Lector,
Asunción-Paraguay, 1998 (pp. 214).




No hay comentarios:

Publicar un comentario