Recomendados

martes, 27 de julio de 2010

MANUEL ORTÍZ GUERRERO - POESÍAS EN GUARANÍ de “ARENILLAS DE MI TIERRA" / Fuente: “OBRAS COMPLETAS, 3ª EDICIÓN 2010"

POESÍAS EN GUARANÍ
del poemario:
“ARENILLAS DE MI TIERRA"
MANUEL ORTIZ GUERRERO
(Enlace a datos biográficos y obras
En la GALERÍA DE LETRAS del
www.portalguarani.com )

.

OÑEMITÍVA ÑE'E
(PALABRAS DEL SEMBRADOR)
Del azulado monte a la orilla tengo mi casa
bajo fragante sombra verdosa de un naranjal,
donde la tarde suele escucharse voz de torcaza
que arrulla el sueño bello y florido de mi maizal.
.
Ca’aguî jhovîva rembe’îetepe co oimé che roga
naranja quîpe jhïãcuã porãva jha ipiro’î;
ca’arurõ jhina pîcasú upepe nga oyajhe’ova:
omongé upeicha jha ipotî ikera che avatitî.
.
Como recluta la agresión boliviana me trajo
hoy ya ha pasado el mes propicio para sembrar,
los paraguayos campos se quedan sin mi trabajo
el mes de octubre mis tiernos hijos me han de llorar.
.
Ayú recluta boliviano cuera ñorãirõ jhape:
co’ãga ojhoma el mes iporãva ñemitîn jhá
coga cocuepe ndaiporiveita ñane retãme,
che ra’îcuera cu octubre oikevo jhasê varã.
.
Llega el buen tiempo para la siembra y en las trincheras
paso la vida causa de la gran movilización,
con estas lluvias hubieran sido mis sementeras
verde esperanza para el futuro de la nación.
.
Oguajhê el tiempo iporãiteva temitîndîpe
jha ché, trincherape aimé por causa del yavorai
che coga cuera mo oima jhina coicha amangîpe
esperanzaicha jhovîpava del Paraguai.
.
PARAGUAÍ
Ayajhe’ota pende apîtepe
na rotîvéigui che vî’a’în
ajhîpîimita co pîjharepe
che resaîpe, Paraguai.
.
Plaza Uruguaya, selva aromada
¡Oh pajarera de mi canción!
orgullo mío, cúpula amada,
el Oratorio de la Asunción.
.
Che amomorãva cu umi burrera:
"ipî nandí jha jhesá jhovî",
che pî’apînte añopû jhera
jha che ajhogáta co tesaî.
.
Puerto Sajonia, mi desvarío,
azul cerrito de Lambaré,
la escalinata, Mangrullo, el río ...
mi canto errante te cantaré.
.
Purajhei pope co che amocãva
yerokîjhárpi, che resaî
jha ñasaindîrõ romongetava
che noviarãicha, Paraguaî.
.
Es la Bahía joya amatista,
Palma, Colombia, calle Amambay,
el ramillete de los turistas
¡flor de las flores del Paraguay!
.
PANAMBI VERA
Panambí che raperãme,
reséva re yerokî,
nde pegó cuarajhî’ãme
tamora’e añeñotîn.
.
Nde rera oicova cu eíra saitéicha che ajhï’o cuape,
jha ombo azucava cheve amboî’uvo che resaî,
cu ñuatindîrupi, ñu, ca’aguîre, ne moñajhape,
icu’ipava anga che pope jhuguî sîrî.
.
Regueyî jhaguã che pope
aicova anga ro muña,
jha torîpe, torîpape
ché áripi rejhasá.
.
Panambí, nde ichaguá Tupã rîmbá pipo cu oimé iporãva,
resé îvîtúndie che îvotîtîre nde sarakí,
remimbiverõ co che resape reminbipava,
tové mba’ena nde rapîcueri ta ñejhundí.
.
TA ALABA MI CHE AMAPE
Al clavel de sangre parece su fresca boca floreciente:
tuguîpe iñakîva cu clavel de onza la iyurú oyoguá,
debajo del cutis sonrosa su fuego la aurora naciente,
pîtanguî asîva jhová piré guîpe co'embá potá.
.
Finge sus cabellos un sauzal risado que el frescor destila:
Iñapopë mbava saucetî jhi'ava piro’î otîkî,
cual fuente del bosque cubierta de helechos es su azul pupila
îcuá ca'aguîicha cu iñamambaipava jhesaú jhovî.
.
Dentro su garganta se escucha un alegre rasgueo de guitarra:
iyajhî’ocuape ñajhendú jhorîva co mbaracapú,
y al reír su risa de cristal y seda que rompe o desgarra
ipotî yerava lucero ro’îicha co che cunu’ú.
.
Al andar, su cuerpo como los arroyos rítmicos serpea:
oguatarõ ojhovo cu îsîrî porãicha jheté ñeconí.
y cuando nos mira, la aurora radiante del amor clarea
jhesaî saîgui cuarajhî reseicha jhopeá mimbí.
.
Ya no habrá en la tierra como es ella, otra digna de alabanza:
jharirepa oimene chuguivé îvî ari la imomorambî,
oñacã jho’iva co îvaga jhovîpe Virgen de Esperanza
che ayepo moíva nga ojhasarõ ojhovo Tupãité reindî.
.
Che cüguîpe estrella jhera añongatuva verso mí pa'üme
cual panal silvestre que pone en mi boca su sabor a miel
ajhenoirõ jhera jha'eté ayocava frasco de perfume
y cuando la alabo, de mis torpes labios florece un clavel.
.
CUNU’Ú SÎRÎ
Ajhechá repucavî
che pî’a pîté remoi,
cova nico co torî
che cangue cuape jheñoi.

Nde piré cambî pîajhú,
nde yurú tatá potî,
cu oyerejháicha îrîvú
nde ava jhü jha oyeré asî.

Máicha poco rojhaîjhú,
ndéco cuarajhî membî
co'embá potî curú
îsapîpe iñakîmbî.

Pitangînte, na jhendîi
jhesaî asî nde rová
jha ipiro’î, ndi yavîi
cu oguajhéva co’embotá.

Máicha tamo amomorã
nde ruguî che reindîmí,
ndiyavîi guasuvirá
nde piré guîrpi oñaní.

Jha oyupí omojhendîpú,
îvotî panambirã,
tataguivé nde yurú
Ímboyoyá în jharã.
.
Editorial Manuel Ortiz Guerrero
© Patronato de Leprosos del Paraguay
1ª Edición, 1952. , 2ª Edición, 1969. , 3ª Edición, 2010.
Asunción – Paraguay
Enero 2010 – 398 páginas.
En caso de interés para compra,
comunicarse al número:
595 21 226.792 / 208.914
Contacto: WILSON BERNAL
Precio de venta: 60.000 Gs.
.
Visite la GALERÍA DE LETRAS
del PORTALGUARANI.COM
Amplio resumen de autores y obras
de la Literatura Paraguaya.
Poesía, Novela, Cuento, Ensayo, Teatro y mucho más.

No hay comentarios:

Publicar un comentario